موضوع اصلی: اثبات وجود امام زمان(عج)
موضوع فرعی: وجود حضرت مهدی(عج)

سؤال:اگر حضرت مهدی(عج) وجود دارد پس چرا غایب است؟

پاسخ:واقعیت آن است كه به گونه ای معیّن نمی توان علت یا علل خاصی را برای غیبت امام زمان(ع) بیان كرد. شاید بر همین اساس باشد كه در متون دینی علت غیبت، از مسایلی دانسته شده است كه تنها خداوند حكمت و اسرار آن را می داند؛[1] ولی در روایات به برخی از علل غیبت اشاره شده است:

1_ آزمایش مردم. یكی از سنت های مهم الهی آزمایش بندگان و انتخاب صالحان و گزینش پاكان است. غیبت مهدی(ع) عامل مهم آزمایش است؛ زیرا گروهی ایمان استواری ندارند و نسبت به امام بدبین شده و چنین می پندارند كه اگر امام زمانی وجد دارد پس چرا ظهور نمی كند و غیب او طولانی است؟ از امام علی(ع) نقل شده است كه حضرت دلیل غیبت را غربال انسان های صالح از گمراه و دانا از نادان می داند[2] و امام ششم فرمود: “و هر جویندة باطلی در آن به شك می افتد…".[3]

2_ حفظ جان امام زمان(ع). امامان معصوم(ع) حجت های خداوند بر زمین بوده واگر وجود مقدس آن ها نباشد نظام هستی به هم خورده و آنان واسطة فیض الهی اند. مردم در هر زمانی از وجود مقدس امام زمان(ع) بهره مند می گردند. گرچه به ظاهر امام زمان را نمی بینند و یا نمی شناسند. متأسفانه برخی از انسان های دنیا گرا و ریاست طلب كه حضور امام را با منافع خویش در تضاد می بینند در صدد بر می آیند كه امام را به قتل برسانند؛ همان گونه كه ائمة دیگر را به شهادت رساندند. شهادت امام علی(ع) و امام حسن(ع) و امام حسین(ع) كه فاجعه ای برای جهان اسلام بود، در راستای سیاست خصمانه عدالت ستیزان به وجود آمد.

خداوند به وسیلة غیبت، امام زمان را از قتل حفظ كرده است، زیرا اگر حضرت از آغاز زندگی میان مردم ظاهر می شد، او را می كشتند. یكی از یاران امام صادق(ع) روایت می كند كه حضرت فرمود: “امام منتظر، پیش از قیام خویش مدّتی از چشم ها غایب خواهد شد". عرض كردم: چرا؟ فرمود: “بر جان خویش بیمناك خواهد بود".[4]

3_ آزادی از بیعت. امام زمان(ع) هیچ رژیمی را حتی از روی تقیّه، به رسمیت نشناخته و نمی شناسد و حاكمان ستمگر را غاصب دانسته و حكومت آنان را غیر مشروع می داند. از این رو بیعت با آنان راجایز ندانسته و تحت سلطة حكومت هیچ ستمگری قرار نمی گیرد.[5] اگر امام زمان(ع) غایب نبود باید با طاغوت و طاغوتیان مبارزه نموده، به شهادت می رسید؛ از این رو وجود ظاهری امام موجب می شد كه یا حضرت با رژیم های ستمگر بیعت كند - كه قطعاً بیعت نمی كرد - و یا در راه مبارزه با حكومت های غاصب به شهادت رسیده و زمین خدا خالی از حجّت می ماند. حسن بن فضّال می گوید: امام هشتم فرمود: “گویی شیعیانم را می بینم كه هنگام مرگ سوّمین فرزند [امام حسن عسكری] در جستجوی امام خود، همه جا را می گردند اما او را نمی یابند". عرض كردم : چرا غایب می شود؟ فرمود: “برای این كه وقتی با شمشیر قیام می كند بیعت كسی در گردن وی نباشد".[6]

—————————————-

[1] لطف الله صافی، منتخب الاثر، ص 330 - 331.

[2] كمال الدین، ج 2، ص 158.

[3] همان، ص 203.

[4] اصول كافی، ج 1، ص 337؛ طوسی، كتاب الغیبه، ص 202.

[5] مهدی پیشوایی، سیرة پیشوایان، ص 672.

[6] بحارالانوار، ج 51، ص 152.